Kodeks w polskim prawie

1 Gwiazdka2 Gwiazdki3 Gwiazdki4 Gwiazdki5 Gwiazdek (Brak ocen)
Loading...

Według definicji słownika języka polskiego PWN, kodeks to usystematyzowany zbiór przepisów prawnych, najczęściej dotyczących jednej dziedziny prawa. Obecnie w Polsce kodeksy są wydawane w formie ustaw.

Kodeksy dawniej

stockvault-books-125231Pierwowzorem obecnego kodeksu były wiązki tabliczek drewnianych zwanych przez Rzymian caudex (kloc drzewny). W drugiej połowie I w n.e. kodeks stał się ważnym elementem rozpowszechniania literatury wśród biedniejszej warstwy społeczeństwa. Najstarsze kodeksy pergaminowe, które przetrwały do naszych czasów, pochodzą z IV w. n.e.

Kodeksy, jako unormowane normy w postaci aktu prawnego, były znane już kilka tysięcy lat temu. Najbardziej znanym kodeksem w historii jest tzw. Kodeks Hammurabiego z XVIII w. p.n.e., który zawiera m.in. 282 przepisy regulujące prawo karne, prawo rodzinne i prawo majątkowe. Inne znane kodeksy to m.in.: Kodeks Justyniana, Kodeks Napoleona czy też Kodeks cywilny Królestwa Polskiego wydany w 1825 r. Własnym kodeksem posługuje się również kościół katolicki i jest to Kodeks prawa kanonicznego.

Z definicji

Kodeks (z łac. codex – księga, spis) jest to akt normatywny, który zawiera logicznie poukładany zbiór przepisów regulujących określoną dziedzinę stosunków społecznych. W polskim systemie prawnym kodeks może mieć moc prawną równą ustawie zwykłej. Jednak w niektórych systemach prawnych jego pozycja może być wyższa, w wyniku czego przepisy innych ustaw, które są sprzeczne z kodeksem, podlegają uchyleniu (łac. lex superior derogat legi inferiori).

Lex superior derogat legi inferiori

Zasada prawna, że ustawa nadrzędna uchyla ustawę podrzędną przyjmuje przykładowo, że jeżeli norma zawarta w rozporządzeniu jest sprzeczna z normą zawartą w ustawie, należy stosować normę zawartą w ustawie.

 – Zasada ta pozwala jednoznacznie rozstrzygnąć wątpliwości, jakie pojawiają się w przypadku kolizji norm prawnych, szczególnie ustaw i aktów wykonawczych. Dzięki tej zasadzie, akty przedłożone przez ustawodawcę nie mogą być w sposób łatwy zmienione przez dowolnego ministra – przekonuje ekspert z https://student.profinfo.pl/

 Określenie „Kodeks” jest tylko tytułem konkretnego aktu normatywnego. Niektóre ustawy regulujące całościowo daną dziedzinę nie mają szczególnych nazw, jak np. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Istnieje również prawo o ruchu drogowym, potocznie zwane kodeksem drogowym.

Dodaj komentarz